سرویس سرگرمی - تهرانی‌ها از همان ابتدای کار چند دسته بودند؛ گروه اول کسانی که اگر با شهرشان رفیق نبودند، دشمن هم نبودند و به آب و آبادانی، کوه و درخت و خیابانش آسیب نمی‌رساندند. ...

به گزارش سرویس سرگرمی جیرجیرک به نقل از فرادید - خلاصه سرشان توی کار خودشان بود و می رفتند و می آمدند و تمام! در مقابل، گروه دیگری اهل کندن بودند و چون معمولا یا خودشان، خود قدرت بودند یا پشت شان به قدرت و ثروت گرم بود، تا جایی که زورشان می رسید، می کندند، می بردند و می خوردند! به زبان ساده، کاری به کار شهر و مردمانش نداشتند و هرجا که راه می داد، حصاری می کشیدند و درختانی قطع می کردند و عمارتی می ساختند تا خودشان کیف کنند و تمام! بسیاری از درباریان قجری در گروه دوم جای داشتند.

اما دسته سوم، انسان هایی سبز و باشکوه بودند؛ انسان های نازنینی که حتی اگر دل شهرشان هم درد می کرد، رنگشان می پرید و مرهم شهر بودند؛ حتی موهای شهر، ابروان، گونه ها و حتی چشم و چشمه های شهر نیز برایشان مهم بود و خلاصه در یک کلام، اهل کاشت بودند تا برداشت. یکی از این آدم های سبز و کوشا در راه آبادانی پایتخت، جناب کریم خان ساعی بود؛ مردی که حتی حساب شمارش نفس های تهران را داشت و در کودکی شهرش، پیش بینی شمارگان نفس شهرش در دوره جوانی را هم می کرد و برای شش های پایتخت تا توانست درخت کاشت و کاشت. ماندگارترین اثر نیز همان پارک ساعی معروف است که حتما در هوای پاک و پاکیزه آنجا نفس کشیده اید.

کریم ساعی که بود؟

ساعی، بنیانگذار پارک ساعی است. او که گسترش تهران را پیش بینی می کرد، در جوار طولانی ترین خیابان تهران، یعنی خیابان ولیعصر تا توانست درخت کاشت و در دوره ای، اداره و رسیدگی به آنها را به وزارت کشور وقت سپرد. او ازجمله نخستین مردمانی بود که متن زندگی اش، با سبزی و طبیعت، پیوند خورده بود و از نخستین بنیانگذاران علوم منابع طبیعی، رشته جنگلداری و سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری در ایران بود.

تولد او در سال ۱۲۸۹شمسی و در مشهد رخ داد و برای سپری کردن دوره تحصیلات عالی، ساکن پایتخت شد. تحصیلات او چه در تهران و چه در خارج از کشور با جنگل پیوند داشت؛ تا جایی که در همان سال ها، جهان او را به عنوان یکی از چهره های شاخص علمی می شناخت.

معماری بوستان ساعی

در بوستان ساعی، اختلاف ارتفاع حدود ۳۰متری، پارک را به دره ای باصفا تبدیل کرده که مثل دیگر باغ های ایرانی، بوستان حول محور آب و عناصر آن می چرخد؛ عناصری چون حوض، فواره و آبنما که برای رسیدن به آنها، باید از پله ها و سطوح شیبدار عبور کنی تا به کف متعادل بوستان برسی. از رازورمزهای مگوی این بوستان آن است که معمار چیره دست آن، منابع آبی را در سطوح بالای بوستان بنا کرده تا بدون صرف انرژی، آب، خودش مسیرش را پیدا کند و برای سیراب کردن کف پارک، همه جای پارک را آبیاری کند.

ورودی های پارک

۶ ورودی در غرب و شرق، تهرانی های عاشق طبیعت را به پارک دعوت می کند؛ ورودی هایی که بخشی از آنها مثل یکی از ورودی های شرقی، همسطح خیابان است و بخشی، غیرهمسطح و با ارتفاع زیاد که پله های سنگی، مهمانان را به قلب پارک هدایت می کند.

از فرهنگسرا چه خبر؟

فرهنگسرای سرو ازجمله فعال ترین مکان های فرهنگی تهران بود که شهرداری تهران در سال ۱۳۷۴، آن را در ضلع شمالی پارک ساعی افتتاح و بوستان ساعی وجه فرهنگی و هنری چشمگیری پیدا کرد. سالن اجتماعات، کتابخانه، کلاس های ریز و درشت فرهنگی و هنری و ده ها و صدها کارگاه دیگر، تنها نمونه های کوچکی از چشمه فرهنگی این فرهنگسرا بودند که توانستند روح بسیاری از نوجوانان و جوانان را سیراب کنند. البته این فرهنگسرا در سال ۱۳۸۰ به افتخار بانوان ایران زمین، به فرهنگسرای بانو تغییر نام داد و همچنان یکی از قلب های تپنده فرهنگی و هنری شهر است.

باغ ژاپنی

ضلع جنوبی بوستان، به سبک باغ های ژاپنی طراحی شده که در آن، برای زیست پرندگان آبزی هم جانمایی شده است. البته در دوره های گوناگون، به خاطر مسائل بهداشتی، این موجودات دوست داشتنی، کم و زیاد می شدند و گونه هایی به آنها اضافه یا کم می شد. در این تنوع جانوری، گاهی گونه هایی مثل سنجاب، همستر، خرگوش و قفس پرندگان برای نگهداری طاووس و طوطی هم دیده شده است.

دسته گل ساعی پارک شد

ساعی به فکر ریه های شهر بود و در زمینی به وسعت ۳۰هکتار که در محدوده میدان ونک تا خیابان شهید بهشتی اکنون را شامل می شد، تا توانست درختانی مثل چنار یا عرعر کاشت؛ درختانی که با آب و هوای تهران سازگار بودند. شکل کاشت درختان در بخشی از این محدوده هم خلاقانه بود؛ پلکانی و جنگلی! تا اینکه شهرداری تهران، حدود سال ۱۳۴۲تصمیم گرفت در این منطقه بوستانی بسازد و بهترین جا، همان فضای مصفای پلکانی بود که ساعی جان، سنگ بنایش را گذاشته بود.

طرح و نقشه بوستان را به معماری صاحب نام به نام حسین محبوبی سپردند و کار ساخت بوستان، حدود ۱۰سال طول کشید و سرانجام در سال ۱۳۵۲، پارکی با مساحت ۱۲۰هزار مترمربع، شاخه هایش را به روی مردم گشود و افتتاح شد؛ پارکی که به احترام بنیانگذارش، آن را ساعی نامیدند.

در قلب این بوستان، سال هاست تندیس کریم خان ساعی، روی نیمکتی نشسته و انگار همچنان از دسته گلی که به تهران بخشیده، مراقبت می کند.